Na obszarze gminy liczącym 184,4 km2 zamieszkuje niespełna 14 tys. osób. Samo miasto Witkowo obejmuje powierzchnię 8,3 km² i zamieszkuje je ok. 8 tys. osób. Na obszarze chronionym 21% stanowią lasy a 65% to użytki rolne. Na północy znajduje się Jezioro Ostrowickie a na wschodzie Jezioro Niedzięgiel połączone z Jeziorem Białym a przy nich jeden z największych ośrodków wypoczynkowych w województwie — Ośrodek Wypoczynkowy Skorzęcin. Granica gminy przebiega przez teren Jednostki Wojskowej 33. Bazy Lotnictwa Transportowego. Lotnisko to zdolne jest “przyjąć” każdy statek powietrzny na świecie. Jako jedyny działający wojskowy port lotniczy ma dwa pasy startowe (3515 i 2744 metra długości).
Miasto Witkowo można podzielić na “stare miasto” gdzie dominuje zwarta zabudowa kamienic. Obrzeża to domki jednorodzinne. “Osiedle” na którym zbudowane zostały bloki 5-kondygnacyjne z “dużej płyty” i 3 piętrowe w zabudowie drewnianej. Tereny wiejskie to budynki mieszkalne i inwentarzowe praktycznie w całości murowane. Niewiele pozostało już budynków drewnianych — stodoły, leśniczówki. Funkcjonuje tu kilka zakładów produkcyjnych, z których tylko dwa stanowią większe zagrożenie pożarowe — obróbka drewna i materiałowa.
Najbliższe Jednostki Ratowniczo-Gaśnicze Państwowej Straży Pożarnej znajdują się w Gnieźnie (17 km), Słupcy (20 km) i Wrześni (21 km) oraz Powidz z Wojskową Lotniskową Strażą Pożarną (10 km).